vrijdag 8 maart 2013

A. F. Th. van der Heijde: Tonio


Informatie over het boek

Op de voorkant van het boek staat een jongen, Tonio. Hij beeld Oscar Wilde uit, dit was een opdracht van zijn school. Deze foto is ook mee gestuurd met de rouwkaarten van Tonio. In eerste instantie wist ik niet dat Tonio op de voorkant van het boek stond en ik wist ook niet dat deze foto Oscar Wilde uitbeelden. Hier is de foto van het boek: http://www.debezigebij.nl/upload_mm/5/2/5/6088_Toni%20pap_Tonio.jpg
En hier is een foto van Oscar Wilde:

Het boek begint met de geboorte van Tonio. Adri van de Heijde wil Tonio inschrijven bij het gemeentehuis met twee achternamen. Dit doet hij om de achternaam van zijn vrouw, Rotenstreich, in stand te houden. Het gaat echter mis, hij krijgt maar een achternaam. Eerste pinksterdag 2010 worden Adri en Mirjam verrast door een bezoekje van de politie. Tonio ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis ze moeten er zo snel mogelijk heen. Tijdens de reis naar het ziekenhuis kijkt Adri terug op het verleden, bijvoorbeeld denkt hij terug aan de geboorte van Tonio.
Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis blijkt al snel dat Tonio het niet gaat halen. Samen gaan ze voor de laatste keer bij hem kijken. Ze durven hem niet achter te laten, hij mag niet alleen sterven. Nadat de beademing wordt stop gezet takelt zijn lichaam snel af. Mirjam en Adri kunnen dit niet aanzien en vertrekken.
Mirjam en Adri besluiten de begrafenis klein te houden. Alleen Tonio’s familie en zijn beste vrienden zijn erbij. Het liefst zouden ze het meisje, waarmee Tonio de week voor zijn dood een fotosessie heeft gehouden, uitnodigen alleen ze weten niks van haar. Nadat Adri een rouwadvertentie voor de krant heeft geschreven stomen de kaarten binnen. De een stelt vragen terwijl de andere medeleven en steun toont.
De verwerking van de dood gaat moeizaam. Ze willen er achter komen hoe de laatste uren van Tonio waren. Jim, de beste vriend van Tonio, weet ze te vertellen dat hij uit was gegaan, niet zoals gepland met het meisje van de fotosessie maar met Dennis en Goscha . Beide worden ze uitgenodigd bij Adri en Mirjam thuis om ze te vertellen hoe de avond is verlopen. Ze kunnen alle twee niks vertellen over het meisje van de fotoshoot maar wel dat Tonio de laatste tijd erg gelukkig was. Ook komen ze er achter dat Tonio een andere route fietsten naar huis, maar waarom? Dennis en Jim gaan opzoek naar de foto’s van de shoot want die zijn nog steeds spoorloos en besluiten een expositie te maken van alle andere foto’s van Tonio omdat die zo mooi zijn. Een andere vriend komt er via Facebook achter dat het meisje Jenny heet. Ze sporen haar op.
Inmiddels zijn Adri en Mirjam eraan toe om de details over de dood van Tonio aan te horen. Met de moeder van Mirjam gaat het niet zo goed. Ze wil zelfmoord plegen door voor een auto te springen en zo bij Tonio te zijn. Ook heeft Mirjam het idee dat Adri een nieuw kind wil, met een andere vrouw. Het gaat dus allemaal niet zo goed.
Ze ontmoeten Jenny. Tonio zou inderdaad met haar die zaterdag avond uitgaan met haar maar het kwam er niet van. Ze hoorde pas later dat Tonio was overleden.
Aan het eind van het boek gaat het steeds beter met Adri en Mirjam. Ze kopen een steen voor Tonio’s graf en bezoeken de plek van het ongeluk. Als laatst durven ze zelfs de videobeelden van het ongeluk te bekijken.
Het boek eindigt met een uitspraak van Jenny:
‘Ja, ik geloof echt dat doden een bepaalde energie voor ons achterlaten.’

Een aantal opvallende aspecten zijn:
-       Vrij aan het begin weet je al wat er aan de hand is met Tonio. Ik vraag me af waarom Adri van der Heijde hier niet mee gewacht heeft want het is het belangrijkste stuk van het boek.
-       Adri en Mirjam wachten lang met het uitzoeken van de details over het ongeluk. Zo gaan ze pas heel laat naar de politie en gaan ze niet opzoek naar spullen die Tonio bij zich had op het moment van het ongeluk.
-       Het rauw proces is heel uitgebreid beschreven. Ik denk dat van der Heijde dit heeft gedaan omdat je dan een goed beeld krijgt van hoe het verwerkingsproces is. Het enorme verdriet wat ze hebben meegemaakt en hoe ze dat proberen te verwerken.

Informatie over de schrijver

Adrianus Franciscus Theodorus (Adri) van der Heijde is geboren op 15 oktober 1951 in Geldrop. Toen hij begon met publiceren schreef hij onder zijn initiale ,A. F. Th. van der Heijde, en onder de naam Patrizio Canaponi. Van der Heijde schijft autobiografische boeken maar het is niet zo dat de hoofdpersonen en gebeurtenissen een weerspiegeling zijn van zijn leven. Een belangrijk werk van hem is de cyclus ‘De tandeloze tijd’.
Adri is getrouwd met een schrijfster/ journaliste, Mirjam Rotenstreich. op 15 mei 1988 wordt zijn enige zoon Tonio geboren, hij overlijdt op 23 mei 2010 nadat hij geschept wordt door een auto. Dit is de reden dat van der Heijde het boek Tonio schreef. Hij krijgt hiervoor in 2012 de Libris Literatuurprijs en de NS Publieksprijs.

Eigen mening

Tonio is een heel mooi boek. Het is verhaal sprak me erg aan omdat ik me steeds realiseerde dat het echt gebeurd is. De indeling van het boek vond ik wel apart, het leek net of het uit meerdere boeken bestond. Het boek is erg dik en heeft me daarom veel tijd gekost om het uit te lezen. Ondanks dat het lang duurde blijft het boek je boeien en wil je het toch uitlezen. Vanaf de eerste pagina zit je in het boek alleen het rouwproces, dat bijna twee derde van het boek is, is naar mijn idee net wat te uitgebreid. Ik zou dit boek zeker aan iedereen aanraden. 

Recensies

Hier kunt zijn twee gezaghebbende recensies van het boek Tonio: